درباره من
درود . در صورت نیاز به شماره: 09172618717 تماس بگیرید
ادامه...
کاریزهای ایران، سرمایه‌های ناشناخته‌ی گردشگری
کاریزهای (:قنات‌های) ایران بخشی از تاریخ و فرهنگ ایران‌زمین هستند که نشان از هوش نیاکان ما در بهره‌مندی و مدیریت آب در سرزمینی کم آب دارد. به این یادمان‌ها که برخی از آنها در فهرست میراث جهانی جای گرفته‌اند آن‌چنان که بایسته است توجه نشده و با چالش‌های فراوان دست‌به گریبان است.
مدیر پایگاه جهانی قنات‌های ایران با اشاره به پرچالش‌ترین کاریزهای ثبت جهانی شده‌ی ایران گفت: برای مدیریت این قنات‌ها با کمبود نیروی متخصص در استان‌ها روبه‌رو هستیم و هنوز مدیران ما شناخت بایسته درباره‌ی قنات ندارند.
مدیر پایگاه میراث جهانی قنات‌های ایران بر این باوراست: «قنات دارای موضوع‌های پیچیده‌ای در حوزه‌ی گردشگری است؛ چراکه مردم هنوز با این موضوع آشنا نیستند و برایشان پرسش است که چگونه می‌توانند از قنات دیدن کنند. کوشش ما بر آن است تا دالان‌های ورودی قنات‌ها را برای گردشگران و بازدید آنها آماده کنیم تا بتوانند هنگام دیدن دیوارهای قنات، آبی که زیر آن در حرکت است را ببینند. یک راهنما نیز در این بخش حضور دارد و تمام آنچه که در قنات می‌توان مورد بازدید قرار داد را برای گردشگران توضیح می‌دهد. چنین امکاناتی در قنات قصبه، وزوان، قنات‌های دوقلوی اکبرآباد و قاسم‌آباد بروات فراهم است حتی در قنات زارچ و حسن‌آباد نیز با تعداد زیادی پایاب روبه‌رو هستیم که گردشگران می‌توانند از این بخش‌های قنات دیدن کنند. توسعه گردشگری در قنات‌ها و معرفی هرچه بیشتر آنها به بازدیدکنندگان نیازمند اعتبارات ویژه است که بی‌گمان با یک میلیارد تومان اعتباری که در سال برای ۱۱ قنات اختصاص یافته و تقریبا می‌توان گفت به هر کدام ۱۰۰ میلیون تومان می‌رسد، کافی نخواهد بود. می‌توان گفت ۱۰۰ میلیون تومان صرف حقوق کارکنان می‌شود».
این هموند(:عضو) هیات علمی دانشکده‌ی معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت با تاکید براینکه نیاز است تا به موضوع کاریزها توجه بیشتر شود، افزود: «بر این باور هستم آگاهی‌های ما چه در بخش مدیریتی چه در بخش عمومی جامعه در خصوص قنات، بسیار اندک است. این در حالی است که قنات یکی از میراث‌های مدیریت آب ایرانی‌های باستان به حساب می‌آید و همچنان در بسیاری از مناطق کشور در حوزه کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. جهاد کشاورزی نیز درصدد احیای قنات‌ها است.
او یادآور شد: «کوشش ما بر آن است تا در مرحله‌های نخستین مدیران وزارتخانه را با موضوع قنات و اهمیت آن آشنا کنیم. چراکه به آن اندازه که به تخت‌جمشید و پاسارگاد یا گنبد سلطانیه اهمیت داده می‌شود، قنات‌ها مورد توجه نیستند. مدیران حتی در سطح وزارتخانه میراث و گردشگری نیز با قنات‌ها آشنایی ندارند. قنات یک موضوع علمی است که بیشتر می‌توان سراغ آن را در کتاب‌ها و مقاله‌ها گرفت و یک موضوع عمومی نیست که مردم و عموم جامعه درباره‌ی آن صحبت کنند. سعی ما بر آن است تا با معرفی هرچه بیشتر قنات به عموم جامعه به اهمیت آن بپردازیم بتوانیم حمایت‌های مالی را برای حفظ این میراث کهن جذب کنیم».
راعی درباره‌ی چالش‌هایی که در پایگاه میراث جهانی قنات‌های ایران با آن روبه‌رو هستند نیز گفت: «در استان‌ها همکاری لازم وجود دارد، اما بیشترین چالشی که در استان‌ها با آن روبه‌رو هستیم منابع انسانی است. در واقع می‌توان گفت نیروی متخصص در استان‌ها کم داریم و اگر بخواهیم مدیری را جابه‌جا کنیم با کمبود نیروی انسانی متخصص در وزارتخانه میراث و گردشگری روبه‌رو هستیم. دعوت از نیروی متخصص خارج از وزارتخانه نیز ملزم به تامین منابع مالی است که وجود ندارد. در عین حال در قنات مون و وزوان با چالش‌های متعددی روبه‌رو هستیم. این دو قنات در فاصله‌ی بسیار نزدیکی با یکدیگر و در دو شهر چسبیده به هم قرار دارند که با موضوعات اجتماعی در خصوص مالکیت و تملک این قنات‌ها روبه‌رو هستیم. مسوولان شهری و جوامع بومی که در کنار این قنات‌ها زندگی میکنند با یکدیگر مشکلات حقوقی و مالکیتی دارند. تمام این مشکلات مدیر میراث‌فرهنگی را درگیر میکند در حالی‌که تمام این چالش‌ها پیش‌روی او است.
او درباره‌ی تاثیر ثبت کاریزهای ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو و شناساندن آن به گردشگران جهانی گفت: «هنوز قنات‌های‌مان بلیت‌فروشی ندارند. این درحالی است که باید آمار رسمی بازدیدها از بلیت فروشی گرفته شود. شرایط بلیت‌فروشی نیز باید ازسوی استان‌ها فراهم شود. بیشترین اعتبار را لازم داریم تا این مهم محقق شود چراکه بتوانیم در کنار قنات سالنی برای معرفی داشته باشیم و بلیت فروشی الکترونیکی انجام دهیم تا بتوانیم آمار دقیقی از بازدیدکنندگان ارائه دهیم. در حال حاضر چنین آمارهایی وجود ندارد. اما می‌دانیم که از برخی از این قنات‌ها مانند زارچ در یزد بازدیدهای بسیاری صورت می‌گیرد و حتی مقاله‌هایی نیز در مجله‌های خارجی در این خصوص منتشر می‌شود. حتی برخی از این گردشگران به ایران سفر میکنند تا قنات را از نزدیک ببینند. این امر در قنات قصبه نیز مشهود است. به صورت غیر رسمی می‌دانیم که این بازدیدها انجام می‌شود و در شهرهای گردشگرپذیر مانند یزد بیشتر است».
مدیر پایگاه میراث جهانی قنات‌های ایران در پاسخ به این پرسش که آیا برنامه‌ای برای تعریف بسته‌ی سفر ویژه‌ی بازدید از کاریزهای ایران در نظر دارند، گفت: «امسال اعتباری هر چند اندک به تمام قنات‌ها اختصاص دادیم تا طرح جامع گردشگری را تهیه کنند. در حال حاضر طرح جامع گردشگری قنات وزوان و میمه تهیه شده و نیاز است تا جلسه هیات راهبردی آن برگزار شود. این کار در قصبه انجام شده و در ابراهیم‌آباد اراک و یزد نیز در حال انجام است. توصیه میراث جهانی نیز به ما آن بود که پس از ایجاد دفترهای پایشی هر یک از این دفترها دارای طرح ساماندهی باشد و طرح جامع گردشگری نیز لازم الاجرا خواهد بود. امیدوار هستم تا سال آینده بیشتر قنات‌هایی میراث جهانی ایران دارای طرح جامع گردشگری شده باشد».
راعی یادآوری کرد: بیشتر گردشگران خارجی کتابچه‌ی میراث جهانی را با خود به همراه دارند و با توجه به آن که قنات‌های ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌اند نام و محل آنها در این کتاب جانمایی شده است. بیشتر این گردشگران به ایران سفر میکنند تا آثار میراث جهانی را ببینند. البته ممکن است برخی از قنات‌ها مانند ابراهیم‌آباد اراک از منظر گردشگران خارجی خیلی دیده نشود اما سایر آثار در مکان‌های قرار دارند که علاوه بر شهرت جهانی در استان‌های گردشگرپذیر قرار دارند».
وی درباره‌ی انجام کاوش و خواناسازی در کاریزهای میراث جهانی ایران نیز گفت: «بر اساس اولویت‌هایی که معرفی کرده‌ایم و مرکز میراث جهانی نیز از ما می‌خواهد، کاوش در اولویت قرار ندارد. تا زمانی که اولویت‌های نخست را انجام ندهیم لایه‌های باستان‌شناسی را باز نخواهیم کرد. نباید فراموش کرد که قنات‌ها ظرفیت‌های بسیاری برای فعالیت‌های باستان‌شناسی دارند و تاکنون در حوزه باستان‌شناسی قنات فعالیت‌های بسیار اندکی در کشور انجام شده است. با این وجود نیاز است تا در مرحله‌ی نخست اطلاعات موجود را ساماندهی و دسته‌بندی و جمع‌بندی کنیم سپس به دیگر فعالیت‌ها بپردازیم».
برخی کاریزها در خراسان، یزد، کرمان، اصفهان و استان مرکزی در فهرست آثار جهانی ثبت شده‌اند. قنات قصبه گناباد عمیق‌ترین کاریز ایران است که مادرچاه آن ۳۵۰ متر عمق دارد و حتا زلزله‌های بزرگ نیز تاکنون به آن آسیبی نرسانده است.
قنات بلده فردوس در خراسان جنوبی از آثار دوره‌ی ساسانی است که بخش‌های عمده‌ای از زمین‌های کشاورزی نزدیک شهر فردوس را آبیاری میکند. این قنات دربرگیرنده‌ی ۱۶ قنات، ۲ چشمه و مقداری آب‌های سرگردان است. قنات زارچ یزد طولانی‌ترین قنات ایران با درازای ۱۰۰ کیلومتر و ۲۱۱۵ حلقه چاه است. دیرینگی کاریز زارچ را ۲ تا ۳ هزار سال پیش و دوره ساسانی و پیش‌تر از آن می‌دانند.
قنات مون در اردستان تنها کاریز دو طبقه‌ی جهان است که نزدیک‌به ۸۰۰ سال پیش ساخته‌شده است. این کاریز چاه‌های مشترک ولی مادر چاه‌ها و مظهر متفاوت دارد. در هر طبقه این کاریز آبی مستقل جریان دارد، به گونه‌ای که آب هیچ‌یک به دیگری نفوذ نمی‌کند.
قنات حسن‌آباد مهریز در مهریز استان یزد با دیرینگی هفتصدساله، به دوره‌ی میانی اسلامی یعنی سده‌ی هشتم برمی‌گردد و در فهرست آثار ملی کشور نیز ثبت شده است.
قنات وزوان در شهر وزوان و قنات مزدآباد در شهر میمه به دلیل دارا بودن سدهای زیرزمینی به فهرست یونسکو راه پیدا کردند.
قنات جوپار کرمان، قنات گوهرریز جوپار دیرینگی ۷۵۰ ساله از دوران صفویه دارد و درمجموع با ۳ هزار و ۵۵۶ متر درازا با ۱۲۹ حلقه چاه و در ۶ رشته با دبی آب ۶۰ لیتر در ثانیه نزدیک‌به ۳۳۰ هکتار کشتزارهای باغ شهر جوپار را آبیاری میکند.
قنات ابراهیم‌آباد اراک بخشی از کهن‌ترین کاریزهای کشور است که تاریخچه‌ی آن به سده‌های نخست اسلامی برمی‌گردد و تفاوت آن از دیگر قنات‌ها پیشینه و قدیرینگی تاریخی بالای آن است. قنات‌های قاسم‌آباد و اکبرآباد شهرستان بم نیز به شوند(:دلیل) دوقلو بودن در فهرست یونسکو ثبت شدند.
هیپوترمی و سرمازدگی
سرما به دو صورت به بدن آسیب میرساند، افت دمای بدن (هایپوترمی) و سرمازدگی (Frosbite) از خطراتی هستند که در ورزش های زمستانی و کوهنوردی وجود دارد، این دو خطر روی یکدیگر تاثیر مستقیم دارند.
پیشرفت هایپوترمی منجر به مرگ می گردد، حتی اگر یخ زدگی بافتی از بدن اتفاق نیافتد. پیشرفت سرمازدگی بایت منجر به قطع عضو یخ زده می شود، و به تنهایی (اگر به تدریج با هایپوترمی همراه نشود) موجب مرگ نمی گردد.
پس دانستن نکات علت، علایم، پیشگیری و درمان آن در صعودهای زمستانه برای کوهنوردان بسیار حیاتی است.
هیپوترمی یا افت دمای بدن (Hypotermi)
هایپوترمی یا هیپوترمی به معنی افت دمای بدن است و به وضعیتی گفته می شود ک هدمای مرکزی بدن که معمولاً ۳۷ درجه سانتی گراد است، اگر از حد معینی. ۳۵ درجه سانتی گراد کمتر شود، هایپوترمی عارض می شود. منظور از دمای مرکزی، دمای داخل دهان یا معقد است، چون ممکن است دمای دست یا پا حتی خیلی کمتر از این حد باشد، ولی فرد دچار هایپوترمی نشده باشد.
هایپوترمی (افت دمای مرکزی بدن) یکی از علل مهم مرگ و میر افرادی است که در زمستان به کوهنوردی می پردازند و یا در محیط سرد فعالیت یا احیاناً بدون آمادگی اقامت میکنند. همچنین ممکن است فرد در محیط چندان سردی قرار نداشته باشد، ولی به علت مشکلات دیگری مثل سکته مغزی، بیماری تیروئید، کم آبی، کم خوابی، مصرف بعضی داروها(الکل) و …، بدنش توانایی تولید حرارت لازم را نداشته باشد و در نتیجه دچار هایپوترمی شود. هایپوترمی دارای ۳ درجه است و شامل مراحل: خفیف، متوسط و شدید می شود.
علایم بیماری هایپوترمی (Hypotermi):
۱– هیپوترمی خفیف: در این مرحله دمای مرکزی بدن بین ۳۵ تا ۳۲ درجه سانتی گراد قرار م یگیرد و معمولاً حالت های زیر بر بیمار بروز میکند:
- احساس سرما و لرز؛
- حالت سیخ شدن موها؛
- اختلال در حرکات عضلانی؛
- حالت ضعف و بی حالی و عدم توانایی در همراهی با دیگران؛
- کم شدن توان حرف زدن که به تدریج تکلم حالت بریده بریده می گیرد؛
- حالت بی تفاوتی نسبت به اطراف؛
- رفته رفته عدم تعادل و ناهنجاری در رفتار؛
- میل به نشستن و خوابیدن و عارض شدن فراموشی؛
در مرحله خفیف ممکن است بعضی از این علائم یا همه آنها دیده شوند، تا این مرحله وضعیت چندان خطرناک نیست و با اقدام مناسب فرد نجات پیدا می کند.
۲– هایپوترمی متوسط: با تداوم شرایط نامساعد برای بیمار حال وی رو به وخامت می رود و دمای مرکزی بدن به ۳۲ تا ۲۸ درجه سانتی گراد می رسد. در این حالت می توان شاهد علائم زیر بود:
- شدیدتر شدن برخی علائم یاد شده، به تدریج از بین رفتن لرز، کاهش شدیدتر هوشیاری تا مرحله ورود به کما؛
- سرد و متورم و کبود شدن پوست به تدریج سفت و سخت شدن عضلات، ضعیف شدن نبض، نامنظم شدن تنفس و ضربان قلب؛
- سرد، متورم و کبود شدن پوست بدن.
۳– هایپوترمی شدید تا مرگ: دمای مرکزی بدن به کمتر از ۲۸ درجه سانت یگراد می رسد و علائم زیر ظاهر میگردد:
- ورود فرد به حالت کمای عمیق؛
- ضربان قلب و تنفس اگر وجود داشته باشد، آهسته و نامنظم است.
- گاه ظاهراً فرد مرده به نظر می رسد ولی هنوز در صورت انجام اقدامات تخصصی و مؤثر احتمال بازگرداندن فرد وجود دارد.
در صورت انجام ندادن کمک یا اقدامات لازم در این مرحله امکان مرگ بسیار زیاد است.
عوامل تاثیرگذار در بروز هایپوترمی:
۱- دمای پایین هوا یا آب
۲- پوشاک نامناسب و ناکافی
۳- رطوبت
۴- دهیدراسیون (کاهش مایعات بدن): این حالت به دنبال فعالیت‌ها و یا بیماری‌هایی که منجر به از دست دادن مایعات بدن می‌شوند، اتفاق می‌افتد. مانند ورزش شدید و طولانی مدت یا ابتلا به اسهال و استفراغ.
۵- خستگی
۶- عدم کفایت مواد غذایی
۷- عدم اطلاع کافی از هایپوترمی و جزئیات آن
۸- مصرف الکل: در مدت کوتاهی باعث افزایش دما میگردد که ناشی از دفع شدید حرارت از طریق پوست است و پس از آن شخص به سرعت به سمت هایپوترمی خواهد رفت.
۹- دیابت: می‌دانیم که نوسانات قند خون در افراد دیابتی بیشتر از حد معمول بوده و در این اشخاص، هیپوگلیسمی (کاهش قند خون) می‌تواند به هایپوترمی منجر گردد. علت این موضوع آن است که در بیماران دیابتی، ذخایر گلیکوژن محدود می‌باشند. البته اشاره به این نکته ضروری است که هر عاملی که موجب کاهش ذخایر گلیکوژن بدن شود، به بروز هایپوترمی کمک خواهد کرد.
۱۰- سن اشخاص: سن بالا و یا بسیار کم در انسان‌‌ها به عنوان عاملی مستعد کننده در ایجاد هایپوترمی شناخته شده است. برای مثال کودکان خیلی سریعتر از بزرگسالان به هایپوترمی مبتلا می‌شوند.
۱۱- لاغری مفرط: افراد خیلی لاغر نیز بیشتر از دیگران دمای بدن خود را از دست می‌دهند و دچار هایپوترمی می‌شوند.
۱۲- عادت: به اثبات رسیده است که عادات فردی و حتی محیط زندگی افراد بر میزان مقاومت آنها در برابر هایپوترمی مؤثر هستند. برای مثال می‌توان به اسکیموها یا مردمی که در مناطق قطبی یا خیلی سرد زندگی میکنند اشاره کرد.
۱۳- هایپوتیروئیدی: به معنای کم کاری غده تیروئید است. در این بیماران کم کاری تیروئید به دلیل تأثیر در متابولیسم داخلی منجر به کاهش تولید گرما در بدن می‌شود.
۱۴- مصرف داروها: برخی داروها با تأثیر بر متابولیسم پایه و نیز مهار واکنش لرزیدن اثر خود را اعمال کرده و فرد مصرف کننده را در معرض بروز هایپوترمی قرار می‌دهند. مهم‌ترین این داروها عبارتند از: داروهای خواب‌‌آور، ضد افسردگی‌های سه حلقه‌ای، کلردیازپوکساید و داروهای ضد سایکوز.
در هایپوترمی خفیف تنها عمل لازم جلوگیری از پیشرفت بیماری است که اگر به درستی و با درایت انجام شود فرد از وضعیتی وخیم نجات پیدا کرده است. ابتدا می بایست فرد را در محلی خشک و دور از باد قرار داد، باید لباس های خیس را هر چه سریع تر خارج نمود و بدن فرد را خشک کرده و لباس یا پوشش خشک دیگر پوشانید، به بیمار مایعات یا غذای گرم بدهید، اگر امکان پذیر است فرد را در کنار منبع گرمایی قرار دهید، تا هنگامی که از گرم شدن کامل بیمار و رفع سرما از بدنش مطمئن نشده اید، اجازه مجدد و برگشت به شرایط مخاطره انگیز را ندهید.
درمان و کمک ها اولیه:
کسی که دچار هیپوترمی شده است باید هر چه سریعتر تحت درمان قرار گیرد .
تا زمانی که مراقبت های پزشکی از راه برسد اقدامات زیر ضروری است .
۱ – خارج کردن فرد از محیط سرد : ابتدا می بایست فرد را در محلی خشک و دور
از باد قرار گیرد، اگر شما قادر به خارج کردن فرد از محیط سرما نیستید به
هر طریق ممکن فرد را از معرض سرما و باد محافظت کنید .
۲ – لباس های خیس را در آورید : در صورتیکه لباس های فرد خیس شده است ،
آنها را درآورده و بدن فرد را خشک کرده و لباس یا پوشش خشک دیگر پوشانید،
سر فرد را بپوشانید . سعی کنید بیمار را زیاد حرکت ندهید . اگر لازم است
لباسها را پاره کنید .
۳ – فرد را از زمین سرد جدا کنید : فرد را روی پتو یا سطح گرم دیگری بخوابانید .
۴ – مراقب تنفس فرد باشید : بیمار مبتلا به هیپوترمی شدید ممکن است بیهوش
بوده و علامت واضحی از ضربان قلب و یا تنفس نداشته باشد . در صورتیکه تنفس
بیمار متوقف شده یا بسیار کم و سطحی است در صورتیکه می توانید احیاء قلبی
تنفسی را شروع کنید .
۵ – حرارت بدن خود را تقسیم کنید :او را به همراه فردی دیگر در داخل کیسه
خواب یا کیسه نجات قرار دهیم. در صورت امکان اگر این کار را با دو نفر
داوطلب انجام دهیم، بهتر است مقداری از لباس‌های مصدوم را کم کرده یا کنار
بیمار پوست به پوست نتیجه بهتری عایدمان خواهد شد.
۶ – از نوشابه های گرم استفاده شود ؛ به او یک نوشابه گرم غیرالکلی و البته بیمار باید بیهوش و قادر به بلع باشد.
در هایپوترمی متوسط تا شدید با یک اورژانس واقعی مواجه هستید و باید هر چه سریع تر اقدامات کمکی را شروع کنید. اگر فرد در کما است و ضربان قلب و فعالیت تنفسی را حس نمی کنید، می بایست اقدامات احیای قلبی و ریوی را شروع کنید. از گرم کردن سریع بدن فرد نیز می بایست خودداری نمود، و در صورتی که اطمینان به تداوم گرمای ملایم نیز وجود ندارد و احتمال و امکان انتقال بیمار بجای مطمئن تر وجود ندارد می بایست ابتدا بیمار را منتقل کرد، سپس اقدام به گرم کردن وی نمود. از حرکت دادن شدید و ناگهانی بیمار خودداری نمود.
پیشگیری
◄ مهم ترین اصل در پیشگیری از این بیماری، استفاده از لباس مناسب در حین فعالیت است، خشک ماندن اهمیت ویژه ای دارد و همچنین پوشاک ضد باد بسیار مهم است.(همیشه نه زیاد لباس بپوشید و نه کم در هر دو صورت امکان بروز این بیماری وجود خواهد داشت)
◄ به هیچ وجه نباید به فعالیت انقدر ادامه داد تا خستگی مفرط پدید آمده و به اصطلاح (تخلیه انرژی) بوجود آید، اختصاص زمان مناسب برای استراحت و تجدید قوا اهمیت فراوانی دارد.
◄ تغذیه مناسب با غذاهی پر انرژی و گرم در پیشگیری نقش حیاتی دارد، همچنین نوشیدن آاب به مقدار کافی و به ویژه گرم نیز الزامی است. از دارو هایی مانند: آرام بخش ها، کدئین، قهوه به میزان زیاد نباید استفاده نمود.
◄ برنامه شما باید متناسب با تجربه، تجهیزات، مهارت و آمادگی جسمانی تمام افراد گروه برنامه ریزی شود.
سرمازدگی (Frosbite)
یخ زدگی سلول های پوست و سایر بافت های بدن، سرمازدگی (Frosbite) نامیده می شود.
در سرمازدگی تشکیل بلور یخ داخل هر سلول سبب از بین رفتن اجزای ریز داخل سلول شده و در نهایت منجر به پارگی جدار سلول و مرگ آن می شود. اگر وسعت این یخ زدگی زیاد باشد و تعداد زیادی از سلول های بافت و یا عضو را در بر بگیرد، در نهایت عضو از بین می رود. این بیماری به صورت موضعی بوده و ماهیتی متفاوت با هایپوترمی (Hypotermi) دارد.
معمولا” سرمازدگی (Frosbite) در نقاط انتهایی بدن که جریان خون ضعیف تر و آهسته تری دارند بوجود می آید. مهم ترین اعضای بدن برای سرمازدگی: انگشتان دست و پا، لاله گوش، نوک بینی، پاشنه پا، گونه ها و پیشانی هستند.
عوامل مختلفی باعث افزایش احتمال و تشدید سرمازدگی می شوند: رطوبت، باد، میزان سرمای محیط، اختلالات رگ ها و خون رسانی نامتناسب و…
توصیه های ویژه
◄ به قوانین، بایدها و نبایدهایی که مورد توافق کوهنوردان است احترام گذاشته و به توصیه های افراد مستقر در ایستگاه های “ستاد اطلاع رسانی و پیشگیری از حوادث کوهستان” توجه کنید.
◄ مطالعه کتاب ها، مقالات، جستجو در اینترنت، مشورت یا اجرای برنامه با افراد با تجربه برای کسب دانش و مهارت سودمند است.
گردآوری: مازیار نیک بخش | کوهنوردان زرتشتی ایران
منابع:
مجله کوه،شماره ۵۳، زمستان ۸۷ مسعود حمیدی , موسسه علمی پزشکی کوهستان ایرانیان, کتاب کوهستان ایمن و پاک
نکاتی که هر کوهنوردی باید بداند
ماجراجویان می توانند در میان طبیعت به سطح بالایی از هیجان برسند؛ چه این ماجراجویی طبیعت گردی در جنگل های نزدیک باشد و چه کوهنوردی یک هفته ای در کوهستان آند. گشت و گذار در میان طبیعت راهی عالی برای دیدن جنبه های دیگر کشورها است اما کوهنوردان برای اینکه ماجراجویی لذت بخشی را از سر بگذرانند باید جنبه های ایمنی را رعایت کنند و مراقب باشند که به سراغ فعالیت هایی نروند که تجربه یا دانشی درباره آن ندارند. می خواهیم درباره نکات کوهنوردی حرف بزنیم، نکاتی که هر کوهنورد و ماجراجویی باید بداند.
آمادگی لازم برای گم شدن را داشته باشید
شاید با مهارت هایی که در خود سراغ دارید حتی فکرتان هم سمت گم شدن نرود! گاهی در حین ماجراجویی در میان طبیعت از مسیر اصلی خارج می شوید در این صورت هر لحظه ممکن است که گم شوید! پس باید از قبل فکر این موقعیت را بکنید و همراه خود ابزارهایی مثل نقشه و قطب نما داشته باشید. شاید فکر کنید این روزها دیگر با داشتن موبایل و GPS نیازی به این وسایل ندارید اما این نکته را هم در نظر بگیرید که اگر باتری موبایل شما تمام شود دیگر نمی توانید از GPS استفاده کنید. اگر در یک محیط امن گم شدید بهتره چند لحظه آرام بنشینید و سعی کنید تا می توانید ریلکس باشید. معمولا کسانی که گم می شوند فورا هول می شوند و نمی توانند به درستی تصمیم گیری کنند. اگر در نزدیکی قله هستید به بالا بروید تا با دیدن چشم اندازهای اطراف، مسیریابی درستی انجام دهید.
به اطراف خود توجه کنید
به اطراف خود خوب توجه کنید به نظر نکته ی چندان مهمی نیست اما گاهی چنان غرق رساندن خود به قله می شوید که ممکن است دچار اشتباه بزرگی شوید و مثلا قدمی را اشتباه بردارید و در مسیریابی دچار اشتباه شوید. بهتر است در طی کوهنوردی هم به مسیر جلو و هم به مسیر پشت سر دقت کنید تا بدانید که در اطراف شما چه می گذرد.
بدانید که چگونه باید آب تمیز پیدا کرد
یکی از مهم ترین مهارت پیدا کردن آب است. گاهی نیاز فوری به آب پیدا می کنید و بطری های آب شما هم تمام شده است در این صورت باید به دنبال نواحی سرسبز باشید و یا به محل تلاقی صخره های سخت تر به صخره های نرم تر توجه کنید. شاید فکر کنید بهتر است زمین را بکنید تا به آب برسید این کار در آب و هوای بیابانی و خشک انرژی زیادی از شما می گیرد و ممکن است در نهایت بی فایده باشد. از هر آبی هم استفاده نکنید چون گاهی آب های زلال هم دارای باکتری ها و ویروس های خطرناکی هستند که ممکن است شما را بیمار کنند.
همه میوه ها و گیاهان وحشی را امتحان نکنید
درسته که به میان طبیعت رفته اید تا با ماجراجویی طبیعت اطراف را لمس کنید اما باید بدانید که سلامتی شما اهمیت زیادی دارد و فقط در صورتی که مراقب خود باشید می توانید از این ماجراجویی لذت ببرید. گاهی در طول مسیر میوه ها و گیاهان وحشی زیادی می بینید و وسوسه می شوید که مزه و طعم آن ها را امتحان کنید اما این کار گاهی خطرناک است! تا زمانی که به درست نمی دانید آن میوه چیست هرگز آن را امتحان نکنید.
با کمک های اولیه آشنا باشید
به خصوص برای کوهنوردی های چند روزه حتما با کمک های اولیه آشنایی داشته باشید تا بدانید که چطور باید جراحت های سطحی را درمان و نشانه های آسیب دیدگی های جدی را شناسایی کرد. در دل طبیعت حادثه خبر نمی کند و هیچ وقت نمی دانید که چه زمانی باید از مهارت های خود استفاده کرد.
خودتان را برای چالش ها آماده کنید
درسته که با شوق و علاقه به دل کوهستان زده اید اما باید بدانید که اصلا کار آسانی در پیش رو ندارید. عکس انداختن بر روی قله ای باشکوه نتیجه ی ساعت های پیاده روی طاقت فرسا و پیمودن سربالایی ها به همراه کوله ای سنگین است.
دو وسیله برای روشن کردن آتش داشته باشید
پیشنهاد می شود که همیشه دو وسیله برای روشن کردن آتش داشته باشید: کبریت و فندک. از آنجایی که در ماجراجویی و طبیعت گردی گاهی با چالش های زیادی روبرو می شوید پس بهتر است دو وسیله داشته باشید تا در صورت از دست رفتن یکی وسیله ی دیگری برای روشن کردن آتش داشته باشید. اگر ماجراجویی تان از نوع کوهنوردی و صخره نوردی باشد گاهی مجبور می شوید که تمام شب را در کوهستان بمانید در این صورت می بینید که آتش در طول شب چقدر پرفایده است.
بدانید که چگونه کمک بخواهید
گاهی در طول ماجراجویی حوادثی پیش می آید که با اقدامات کمک های اولیه قابل کنترل نیست در این صورت باید با نیروهای امداد و نجات و یا اورژانس تماس بگیرید پس لازم است که شماره تلفن های اضطراری را بدانید. بسته به اینکه برای ماجراجویی به کجا رفته اید حتما قبل از شروع کوهنوردی حواستان باشد که از شماره های اضطراری اطلاع پیدا کنید. حتی در بعضی از مناطق روستایی شماره های امداد و نجات کوهستانی هست که بهتره آن ها را هم به خاطر بسپارید.
برای درمان گرفتگی عضلات چه بخوریم؟
ممکن است فکر کنید گرفتگی عضلانی در نتیجه‌ی ورزش کردن و حرکت دادن بیش از حد عضلات رخ می‌دهد، اما رژیم غذایی نیز بر روی عضلات اثر می‌گذارد و خوردن غذاهای مناسب می‌تواند باعث درمان گرفتگی عضلات شود. اگر شما هم به دلیل ورزش کردن یا به هر دلیل دیگری دچار گرفتگی عضلات هستید، در ادامه با ما همراه باشید. ما در این مقاله به شما ۱۵ ماده غذایی مفید برای درمان گرفتگی عضلات معرفی می‌کنیم.
۱.موز برای درمان گرفتگی عضلات
از بین تمام مواد غذایی که در لیست این مقاله وجود دارد، احتمالا زمانی که بحث گرفتگی عضلات پیش آمده نام میوه موز را زیاد شنیده‌اید، زیرا موز سرشار از پتاسیم ، منیزیم و کلسیم است که به شما در درمان گرفتگی عضلات کمک میکند.
۲.آواکادو
احتمالا می‌دانید که آواکادو حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ و یک میوه خوب برای اضافه کردن به رژیم غذایی است. استفاده از آواکادو در ساندویچ یا اضافه کردن آن به سالاد می‌تواند گزینه‌ی خوبی باشد.
۳.سیب زمینی شیرینسیب زمینی شیرین معمولا ۳ برابر بیشتر از موز حاوی پتاسیم، منیزیم، منگنز و کلسیم است. علاوه بر این سیب زمینی به طور کلی حاوی آب است که به گرفتگی عضلات کمک میکند.
.خربزه
خربزه علاوه بر اینکه سرشار از مواد مغذی است، حاوی مقادیر زیادی آب و کمی سدیم است. میزان آب و سدیم بدن شما هنگامی که ورزش می‌کنید، تمام می‌شود. پیشنهاد می‌شود بعد از ورزش کردن برای تامین دوباره این ذخایر در بدن، گرمک یا طالبی بخورید.
۵. درمان گرفتگی عضلات با هندوانه
با وجود اینکه مواد مغذی موجود در هندوانه با خربزه یکسان نیست، اما هندوانه نیز سرشار از آب است، که به همین دلیل بدن ما را هیدراته نگه می‌دارد. هندوانه همچنین حاوی آمینو اسیدی به نام ال سیترولین است که درد بدن را بعد ورزش کردن کاهش می‌دهد.
۶.عدس
ومصرف عدس در رژیم غذایی عالی است، زیرا حاوی فیبر است و شما را سیر نگه می‌دارد، اما این ماده مغذی برای درمان گرفتگی عضلات نیز مفید است. علاوه بر این فقط یک فنجان عدس پخته شده، حاوی ۷۱ میلی‌گرم منزیم است که سبب بهبود گرفتگی عضلات می‌شود. عدس حتی به بهبود دل دردهای شدید قاعدگی نیز کمک میکند.
۷.شیر
احتمالا تا به حال به نوشیدن شیر بعد از ورزش فکر نکرده‌اید. شیر علاوه بر اینکه حاوی کلسیم و پتاسیم است، منبعی از پروتئین است که سبب بهبوددرد عضلات بعد از ورزش کردن می‌شود. ماست و پنیر نیز خوراکی‌های خوبی برای کمک به عضلات هستند.
.آب پرتقال
یک لیوان آب پرتقال نه تنها حاوی مقادیر زیادی کلسیم است، بلکه هر یک فنجان از آن حاوی تقریبا ۵۰۰ میلی‌گرم پتاسیم نیز است. اگر عضلاتتان درد میکند، خوردن یک فنجان آب پرتغال به شما کمک خواهد کرد.
۹.سبزیجات با برگ‌های سبز تیره
اضافه کردن کلم، اسفناج، یا بروکلی به رژیم غذایی به پیشگیری از گرفتگی عضلات کمک میکند. این سبزیجات به طور مشخص برای دل‌دردهای شدید قاعدگی مناسب هستند، بنابراین مصرف آنها یک روش خوب برای تسکین درد قاعدگی است.
۱۰.آب خیارشور و درمان گرفتگی عضلات
آب خیارشور طی سال‌ها تبدیل به یک نوشیدنی مشهور در میان دوندگان و سایر ورزشکاران شده است. هرچند مشخص نیست چه چیزی آب خیارشور را تبدیل به یک نوشیدنی مفید میکند. در واقع افراد زیادی باور دارند که خواص آب خیارشور در درمان درد عضلانی، آن را تبدیل به یک دارونما یا پلاسیبو کرده‌است.
۱۱.آجیل‌ها
آجیل‌ها نیز همانند عدس، سرشار از مواد مغذی مانند پتاسیم و منیزیم هستند؛ که به بهبود گرفتگی عضلانی کمک میکنند. آجیل‌ها همچنین یک خوراکی خوب برای خوردن در بیرون از منزل هستند، بنابراین برداشتن کمی بادام با خود برای مصرف بیرون از منزل، به شما در مبارزه با گرفتگی عضلانی در هر زمانی از روز کمک میکند. سعی کنید آجیل‌هایی که خیلی شور هستند را مصرف نکنید.
۱۲.ماهی سالمون
گاهی اوقات درد عضلانی نتیجه‌ی جریان خون ضعیف است. خوردن ماهی‌های چرب نظیر سالمون می‌تواند به بهبود درد عضلانی کمک کند. تقریبا ۹۵ گرم سالمون پخته، حاوی ۳۲۶ میلی‌گرم پتاسیم است. ماهی قزل آلا و ساردین نیز گزینه‌های خوبی هستند.
۱۳. آب گوجه
آب گوجه نیز یکی دیگر از خوراکی‌هایی است که در تسکین گرفتگی عضلانی در ناحیه پا موثر است. نوشیدن روزانه یک لیوان آب گوجه و برخی دیگر از خوراکی‌های موجود در لیست این مقاله، می‌تواند به برطرف کردن گرفتگی پا و پیشگیری از بروز دوباره آن کمک کند.
۱۴.لوبیا
از لوبیای سرخ شده و چرب دوری کرده و به جای آن یک فنجان لوبیای سیاه پخته شده مصرف کنید، که حاوی ۱۲۰ میلی‌گرم منیزیم است و با گرفتگی عضلانی مبارزه میکند. لوبیا را می‌توانید به سالاد یا هرغذای دیگر اضافه کنید.
۱۵. برای درمان گرفتگی عضلات آب بنوشید
یکی از مهم‌ترین نکات این مقاله این است که هیدراته ماندن، یکی از بهترین روش‌های مبارزه با گرفتگی عضلانی است. مایعات نقش مهمی در شل سازی عضلات دارند و سلول‌های عضلانی را هیدراته نگه می‌دارند. اگر به اندازه کافی آب مصرف نکنید، عضلاتتان آنطور که باید عمل نمی‌کنند، که این امر سبب آسیب دیدگی و سپس گرفتگی عضلانی می‌شود. بنابراین زیاد آب بنوشید.
فناوری اینترنت و صنعت گردشگری
اینترنت و فناوری‌های مرتبط با آن تأثیرات زیادی بر هر دو قطب صنعت گردشگری یعنی ارائه‌دهندگان و مصرف‌کنندگان دارد. با رشد سریع موتورهای جستجو، گسترش کانال‌های توزیع آنلاین، ایجاد فضاهای مجازی و ظهور رسانه‌های اجتماعی صنعت گردشگری نیز دچار تغییر و تحول شده است. امروزه به لطف پیشرفت‌های تکنولوژی و سرعت بالای اینترنت مسافران می‌توانند بلیط پرواز و هتل‌ها را به‌صورت آنلاین رزرو کنند و شرکت‌ها نیز برای تبلیغات و ارائه خدمات خود از طریق این کانال‌ها اقدام میکنند. در این مقاله با ما همراه باشید تا در
مورد پیشرفت فناوری و تأثیر اینترنت بر صنعت گردشگری با مطالب آموزنده‌ای آشنا شوید.
صنعت گردشگری
گردشگری، سفر به مکان‌هایی خارج از محیط همیشگی برای مدت زمان کمتر از یک سال و به‌منظور گذراندن اوقات فراغت، کسب‌وکار یا اهداف دیگر اشاره دارد. صنعت گردشگری ترکیبی از فعالیت‌ها، خدمات و صنایعی مانند وسایل حمل‌ونقل، محل اقامت و سرگرمی، مراکز ورزشی، رستوران‌ها، فروشگاه‌ها و … است که همه این امکانات دست‌به‌دست هم می‌دهند تا یک تجربه خوب و دل‌نشین از مسافرت را به وجود بیاورند.
گردشگری یکی از بزرگ‌ترین صنایع موجود در جهان است و بر پایه اطلاعات اداره می‌شود. فن‌آوری اطلاعات، ارتباطات و اساساً اینترنت بیشترین میزان اطلاعات را در اختیار صنعت گردشگری قرار می‌دهند. این صنعت در صورت رشد می‌تواند درامد بسیار زیادی را برای کشورها به وجود بیاورد. بنابراین با پیشرفت تکنولوژی و به‌کارگیری اینترنت در بخش‌های مختلف، صنعت گردشگری نیز باید به این مقوله توجه کرده و از این طریق خود را بروز رسانی کند. در این صورت فرصت‌های بسیار زیادی در صنعت گردشگری به وجود می‌آید که هم برای رونق این صنعت و هم برای درآمدزایی در کل کشور بسیار مهم و کاربردی خواهد بود.
اینترنت و صنعت گردشگری
فناوری اینترنت و صنعت گردشگری
شبکه‌های اجتماعی مانند کانال‌های جدید و مدرن ارتباطی، در زمینه اطلاع‌رسانی و آگاهی افراد از کشورهای مختلف، نشان دادن آداب‌ورسوم و فرهنگ آنها، تقویت مناسبات فرهنگی بین ملت‌ها و …. نقش مهم و غیرقابل‌انکاری دارند. بسیاری از مسافران بعد از جست‌وجو و مطالعه در مورد مقصدهای گردشگری متنوع، یک مکان را انتخاب میکنند و از طریق خرید بلیط اینترنتی به آن مکان رفته و با ارائه عکس و فیلم‌های جذاب نوعی تبلیغات ناخواسته در مورد آن مکان انجام می‌دهند. کاربران دیگر با مشاهده این عکس‌ها و فیلم‌ها در وب سایت‌ها و شبکه‌های مجازی برای سفر به آن مکان ترغیب می‌شوند، امکانات سفر و مزایا و معایب آن را می‌بینند و در مورد مسافرت به آن مکان تصمیم می‌گیرند و این‌گونه اینترنت می‌تواند از طریق شبکه‌های مجازی صنعت گردشگری را دچار تحول کند.
گردشگری در شبکه‌های اجتماعی از طریق تبلیغ جهت معرفی جاذبه‌های یک منطقه، کسب اطلاعات در خصوص این مکان‌های دیدنی، مکان تاریخی، آداب‌ورسوم، مشاهده خدمات و امکانات و … بسیار مهم و حیاتی است. فعالان در زمینه گردشگری باید از طریق ارائه وب سایت‌های زیبا و جذاب بروز رسانی اطلاعاتشان و ارائه خدمات و امکانات خوب و کاربردی، ترجمه پیج ها و وب‌سایت‌ها به زیان انگلیسی و بسیاری از فعالیت‌های دیگر، در گردشگران این انگیزه را به وجود بیاورند که به شهر و کشور آنها سفر کرده و صنعت گردشگری را رونق ببخشند.
در ایران شبکه‌های اجتماعی حضور مؤثر و فعالی دارند و کاربران ایرانی می‌تواند از طریق روش‌های گوناگونی جاذبه‌های دیدنی کشور و منطقه خود را به نمایش بگذارند. این کار در کنار فعالیت‌های گسترده افراد متخصص در حوزه گردشگری، در شبکه‌های اجتماعی، می‌تواند به جذب گردشگر داخلی و خارجی، جلوگیری از خروج ارز از کشور و درآمدزایی داخلی در مکان‌های دور افتاده کمک کند.
گوشی‌های هوشمند پلی به سمت گردشگری الکترونیک
در این میان گوشی‌های هوشمند نقش مهمی در صنعت گردشگری به وجود آورده‌اند. این وسایل با اتصال به اینترنت و استفاده از برنامه‌ها و ابزارهای کاربردی دیجیتالی باعث تحول در صنعت گردشگری شده‌اند؛ شما به‌راحتی می‌توانید به مکان‌های ناشناخته دنیا سفر کرده و با استفاده از نقشه‌های الکترونیک که در گوشی هوشمند خود ذخیره کرده‌اید و اتصال به اینترنت، به تمام نقاط آن شهر و روستا و کشور سفر کنید. اطلاعات ضروری و راهنمای کامل در مورد هر شهر و روستا در فضای مجازی وجود دارد که با مراجعه به آن می‌توانید به سرعت این اطلاعات را به دست آورید؛ مثلاً اگر از غذاهای محلی آن منطقه خوشتان نمی‌آید، با جست‌وجو در رستوران‌های خارجی یک رستوران با غذای بین‌المللی پیدا کنید و یا بافرهنگ آن ملت بیشتر آشنا شده و به‌صورت مؤثرتری با آنها ارتباط برقرار نمایید.
استفاده از اینترنت در صنعت گردشگری ایرانی
ایران از جمله کشورهایی است که با تاریخچه و مقاصد گردشگری خود سالانه بسیاری از توریست‌ها را به خود جذب میکند. در کشور ایران مکان‌های دیدنی طبیعی، تاریخی، باستانی و دست‌سازهای بشری باعث شده تا یکی از قطب‌های گردشگری خاورمیانه و آسیا به‌حساب بیاید. بااین‌حال در برخی موارد به دلیل نگاه‌های سیاسی و امنیتی و فشارهای محیطی که به کشور وارد می‌شود؛ صنعت گردشگری تحت تأثیر قرار گرفته و آنقدرها موفق نیست. بنابراین استفاده از اینترنت و فناوری اطلاعات در صنعت گردشگری ایرانی بسیار حائز اهمیت می‌باشد تا مردم جهان با شرایط و محیط داخلی کشور بیشتر آشنا شده و برای سفر به آن ترغیب شوند.
یکی از راه‌های استفاده از فناوری اطلاعات و اینترنت برای ترغیب سفر به ایران، فعالیت در شبکه‌های مجازی و اجتماعی است. این شبکه‌ها از طریق تأثیر گذاشتن بر متغیرهای رفتاری می‌تواند باعث جذب گردشگران داخلی و خارجی در کشور ایران شوند. کاربران این شبکه‌ها با اشتراک گذاشتن تجربیات خود از سفر، باعث تشویق و یا انصراف گردشگران می‌شوند، بنابراین این شبکه‌ها تا میزان زیادی می‌تواند باعث موفقیت و یا شکست سیاست‌های گردشگری در ایران شود.
پیشنهاد‌های کاربردی برای تأثیر مثبت اینترنت بر صنعت گردشگری
- ارائه و ایجاد زیرساخت‌هایی برای اجرای شبکه‌های اجتماعی داخلی در راستا توسعه گردشگری داخلی
- حذف موانع و مشکلات در فعالیت‌های شبکه‌های مجازی در کشور به‌خصوص برای شهرهای کوچک و بدون امکانات
- اعطا تسهیلات به آژانش های مسافرتی و نهادهای زیر نظر صنعت گردشگری برای افزایش ارتباطات خود با مصرف‌کننده‌ها برای آشنایی آنها با جاذبه‌های گردشگری
- افزایش دامنه فعالیت‌های سازمان میراث فرهنگی از طریق اینترنت
- ایجاد اعتماد و اطمینان در کاربران در فضاهای مجازی برای مسافرت به مکان‌های موردنظر از طریق ایجاد مباحث و تشکیل گروه‌ها
سخن آخر…
گسترش تکنولوژی و استفاده از اینترنت در صنعت گردشگری باعث پیشرفت این صنعت شده است. شرکت‌ها و افراد فعال در این زمینه اگر به‌طور عاقلانه و تخصصی از این فرصت‌ها استفاده کنند؛ می‌توانند اینترنت و گردشگری دیجیتالی را به یک استراتژی نوآورانه و کارآفرینانه تبدیل کنند و از این طریق موقعیت شغلی و حرفه‌ای خود را ارتقا دهند و باعث افزایش درامد و پیشرفت شهر و منطقه و کشور خود شوند.